Historia szkoły

Szkoła Podstawowa w Brudzeniu Dużym mieści się w dawnym dworku szlacheckim.

Brudzeń Duży jest wsią oddaloną o około 20 kilometrów od Płocka. Jest tu siedziba Urzędu Gminy. Pierwsze wzmianki o Brudzeniu pochodzą z XIV wieku i są związane z urodzinami Pawła Włodkowica wybitnego humanisty, prawnika, pisarza politycznego, męża stanu oraz rektora Akademii Krakowskiej. W XIV wieku Brudzeń nazywał się Brudzew. Później nastąpiła zmiana nazwy, tak jak to się stało z innymi miejscowościami.

Wieś w drugiej połowie XVI wieku należała do Stanisława Myśliborskiego oraz do rodziny Brudzyńskich. Być może od ich nazwiska wywodzi się dzisiejsza nazwa wsi. W 1817 roku stanowiła własność rodziny Krzyżanowskich. Około drugiej połowy XIX wieku przeszła w ręce Średnickich. W 1872 roku dobra od spadkobiercy Teofila Średnickiego kupił Kazimierz Rościszewski. Na początku XX wieku przekazał je synowi Włodzimierzowi Nikazemu. Po jego śmierci w 1935 roku Brudzeń Duży wskutek podziału rodzinnego przypadł najmłodszemu synowi Stanisławowi Rościszewskiemu, który był jego właścicielem do tragicznej śmierci we wrześniu 1939 roku.

Rodzina Rościszewskich zamieszkała w Brudzeniu w dworku szlacheckim. Pierwotnie był to dwór modrzewiowy, później rozebrany. W roku 1880 został pobudowany dwór murowany w stylu klasycznym. Po środku elewacji obustronny piętrowy rozalit zwieńczony od frontu i od tyłu trójkątnymi szczytami. Rozalit od frontu poprzedza czterokolumnowy portyk toskański, podtrzymujący taras na wysokości pierwszego piętra. Prawy narożnik zajmowała niegdyś weranda, zamurowana po wojnie. Przy lewym boku dworu znajduje się przybudówka mieszcząca przed laty kancelarię Włodzimierza Nikazego Rościszewskiego, łącząca się z krótkim prostopadłym skrzydłem.

Układ wnętrz dwutraktowy, rozdzielony korytarzem. Dach nad korpusem dworku dwuspadowy, nad przybudówką czterospadowy, oba kryte blachą. Wokół dworu park krajobrazowy w stylu angielskim. Jest to przykład typowej wiejskiej rezydencji szlacheckiej.

Po drugiej wojnie światowej we dworze mieścił się posterunek Milicji Obywatelskiej i Urzędu Bezpieczeństwa. Później budynek zajęła szkoła podstawowa wraz z przedszkolem, gdzie mieści się do chwili obecnej.

W odległości 600 metrów od szkoły znajduje się stary zabytkowy cmentarz. W lewej części cmentarza znajduje się Miejsce Pamięci Narodowej. Jest to zbiorowa mogiła piętnastu mieszkańców Gminy Brudzeń zamordowanych w dniach 8-18 stycznia 1945 roku przez gestapo. W prawej części cmentarza zauważamy grób rodziny Rościszewskich, dawnych właścicieli Brudzenia Dużego. Obok w Bądkowie Kościelnym jest zabytkowy kościół późnobarokowy, murowany pod wezwaniem św. Szczepana. Kościół ufundowany przez biskupa płockiego Michała Jerzego Poniatowskiego, wybudowano w latach 1777-90. Typową barokową fasadę kościoła upiększa ozdobny portal z trzema herbami, pochodzący z I połowy XVII wieku. Przeniesiony został w XIX wieku z płockiego kościoła p.w.św. Michała, obecnie mieszczącego Liceum Ogólnokształcące im. St. Małachowskiego. Wyposażenie wnętrza pochodzi z XVIII i XIX wieku. Na uwagę zasługują cztery ołtarze oraz feretron z 1721 roku z dwoma obrazami. W świątyni jest tablica poświęcona 13 piłsudczykom poległym w latach 1918-1920. Oprócz tego tablica poświęcona księżom zamordowanym przez Niemców w obozie koncentracyjnym. Kościół usytuowany jest na krawędzi doliny Skrwy, skąd rozciąga się przepiękny widok. Ciekawym obiektem jest dzwonnica parafialna z 1926 roku. Parafia w Bądkowie istnieje od końca XII wieku, erygował ją biskup Wit z Chatel. W 1251 roku Bądkowo staje się własnością zakonu benedyktynów z Płocka. W XVI i XVII wieku istniały drewniane kościoły.

Kolejnym zabytkiem jest średniowieczne grodzisko położone na krawędzi wysokiego brzegu Skrwy. Jest to grodzisko pierścieniowate o kształcie zbliżonym do trójkąta, o rozmiarach w najszerszym miejscu wynoszącym około 125 na 90 metrów. Od strony zachodniej można wyróżnić w nim wał szerokości 23 m i wysokości 6 m. Od strony północnej znajduje się kilkunastometrowej szerokości obniżenie, które w przeszłości było bramą. Na podstawie znalezisk archeologicznych obiekt datowany jest na VII wiek.

W lesie znajduje się obelisk poświęcony pamięci 6 Polaków zamordowanych przez hitlerowców 9 stycznia 1945 roku.

Brudzeń otoczony jest pięknymi lasami. Zostały one przekształcone w Brudzeński Park Krajobrazowy, na mocy uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Płocku z dnia 9 czerwca 1988r. Park charakteryzuje duża atrakcyjność krajobrazu, zróżnicowanie rzeźby terenu, bogactwo świata roślinnego i zwierzęcego. Jest to miejsce wycieczek i odpoczynku płocczan. Brudzeń jest typową wsią rolniczą z częścią mieszkańców pracujących w Płocku. Opis ten przybliża warunki w jakich funkcjonuje szkoła.

Szkoła Podstawowa w Brudzeniu Dużym może poszczycić się długoletnią działalnością. Od 1903 roku mieściła się w Bądkowie Rochny i była to szkoła czteroklasowa. Posiadała dwa pomieszczenia klasowe, a drugą część budynku zajmował kierownik szkoły. Dzieci uczyły się na dwie zmiany.

Czy istniało tajne nauczanie w czasie wojny? Nie znaleziono na ten temat żadnych materiałów.

Po wojnie szkoła nadal mieściła się w Bądkowie. Naukę rozpoczęto w roku 1945. Niestety nie zachowała się dokumentacja z tego okresu. Jedynym śladem jest dziennik lekcyjny z roku 1946/47 klasy czwartej, wychowawcą był Tadeusz Skonieczny. Zgodnie z wytycznymi władz w 1948 roku nastąpiła reorganizacja placówki, powstała siedmioklasowa szkoła podstawowa. Potwierdzone dane działalności szkoły przez protokoły Rad Pedagogicznych rozpoczynają się w 1948 roku. Pierwsze posiedzenie odbyło się 4 września 1948 roku. Kadra nauczycielska składała się z trzech osób. Program nauczania w roku 1948 był realizowany w zakresie siedmiu klas szkoły podstawowej. Do szkoły uczęszczało 202 dzieci. Warunki lokalowe w szkole były ciężkie. Niewielka ilość sal zmusiła do przekształcenia pokoju mieszkalnego kierownika w salę lekcyjną. Brak ławek, ciasnota zmusiła do pracy na dwie zmiany. Lekcje prowadzone były przez trzech nauczycieli.

W dniu 1 grudnia 1948 roku odbyło się pierwsze posiedzenie Rady Pedagogicznej w Brudzeniu Dużym. Szkoła została przeniesiona do dawnego pałacyku z XIV wieku, którego właścicielami byli Rościszewscy. Szkoła w owych czasach była centralnym punktem, gdzie łączyło się życie kulturalne i społeczne wsi.

             W latach 80-tych do dworku szlacheckiego dobudowano nowy budynek stanowiący obecnie budynek szkoły.

Od czasów reformy edukacyjnej w 1999 roku kształcenie w Szkole Podstawowej w Brudzeniu Dużym obejmowało wychowanie przedszkolne oraz pierwszy i drugi etap.

W styczniu 2008r. utworzono pierwsze w gminie Brudzeń Duży Przedszkole Samorządowe.

17 maja 2012r. Rada Gminy w Brudzeniu Dużym podjęła Uchwałę nr XVIII/123/12 w sprawie utworzenia Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Brudzeniu Dużym. W jego skład wchodzą: Szkoła Podstawowa i Przedszkole Samorządowe w Brudzeniu Dużym.